HEERENVEEN - Op woensdag 8 januari 2020 was de nieuwjaarsreceptie voor de ondernemende regio Heerenveen ’n Gouden Plak. De toespraak die burgemeester Tjeerd van der Zwan hield is hieronder weergegeven.


Dames en heren, beste mensen!

Laat ik beginnen met u namens het gemeentebestuur een succesvol en vooral gezond 2020 toe te wensen!
U hebt het vast meegekregen, maar voor behoorlijk wat mensen waren de laatste uren van 2019 in onze gemeente niet zo fijn. Er was in de vroege ochtend van de 31e de grote brand bij Transportbedrijf Pax aan de Neptunus. Daar waren gelukkig geen slachtoffers, maar wel heel veel materiële schade.
En in de nacht van afgelopen zondag op maandag woedde er brand in de pizzeria in Akkrum. Echt een drama voor de eigenaar, die wat hij in jaren heeft opgebouwd in 5 minuten verloren zag gaan.

En er waren op oudejaarsavond natuurlijk de grote kettingbotsingen in de mist op de A32 bij Akkrum en op de A7 vlakbij het Klaverblad. Eén dodelijk slachtoffer, tientallen gewonden en heel veel gestrande mensen, waaronder ook gezinnen met kleine kinderen, die vaak hele angstige momenten beleefd hadden. Voor deze mensen was het echt een dramatische oudejaarsavond. Uiteindelijk hebben we voor zo’n zeventig mensen een slaapplaats kunnen regelen.

Dames en heren, grote dank is op zijn plaats aan al die hulpverleners die zowel bij de brand als bij de twee kettingbotsingen in touw zijn geweest om het leed voor de betrokkenen zoveel mogelijk te verzachten! Hulde!

Dames en heren,

Een paar weken geleden was ik bij een informele bijeenkomst met Friese bestuurders. We keken samen wat terug op het voorbije jaar, en we bespraken de politiek-bestuurlijke situatie in diverse gemeenten. En zo uit het niets, heel spontaan, kwam er een door iedereen onderschreven conclusie: “Wat gaat het eigenlijk goed in Heerenveen. Echt een mooie, stabiele gemeente!”

Als burgemeester ga je dan meteen op de relativerende toer: “Nou, bij ons gaat er ook regelmatig wat fout hoor! Kijk maar eens naar het dak van de ijshockeyhal, of de niet aflatende berichtenstroom in de Leeuwarder Courant over ‘giftige stofwolken’ over de gemeente. En in onze gemeenteraad worden ook best scherpe discussies gevoerd over Diftar of over het budgetrecht van de raad!”
Maar het bleef allemaal tegen dovemansoren gezegd.
En eerlijk gezegd was ik als burgemeester ook best wel een beetje trots op zo’n welgemeende en spontane uitspraak van mijn medebestuurders. En zegt u nou zelf, wij hebben natuurlijk op allerlei vlakken een ‘poerbêst’ jaar gedraaid!
Economisch gaat het ons voor de wind.
Al jarenlang is ons bedrijfsleven de grote banenmotor van Noord Nederland. Elke dag komen er maar liefst 22.000 mensen van buiten onze gemeente werken bij bedrijven en instellingen in Heerenveen. Het afgelopen jaar zijn er weer zo’n 1400 banen bijgekomen. Wij staan op de 31e plaats als het gaat om economische toplocaties in Nederland: de hoogste van heel Noord Nederland.

In het voorjaar werd Bakker Transport & Warehousing, u weet wel, dat bedrijf met die mooie Gouden Plak trailer, verkozen tot Friese Onderneming van het jaar. En dat betekent dat Heerenveen voor dit jaar de gastgemeente is voor het uitreiken van deze prestigieuze prijs, deze keer met het thema ’n Gouden Plak voor Fries Ondernemerschap’.

En wat te denken van de ontwikkelingen op het bedrijventerrein Haskerveen. Omrin werd uitgeroepen tot het meest duurzame bedrijf in 2019 en het Nationaal Testcentrum Circulaire Plastics heeft zich daar gevestigd.

Wat ook voor veel positieve energie heeft gezorgd, is de manier waarop de gemeenteraad de inwoners van Heerenveen heeft betrokken bij wat er met ons centrum moet gebeuren.
Honderden inwoners hebben ideeën ingebracht en uiteindelijk is er via een echte Burgertop, die ik heb mogen voorzitten, besloten een kleine vijftig voorstellen door te sturen naar de gemeenteraad. En die zijn allemaal in een nieuwe visie verwerkt. Compact en compleet, ontvangen en ontmoeten en bruisen en beleven: dat zijn de opgaven die we ons samen hebben gesteld. Dit jaar wordt er over de planning en financiering beslist en gaan concrete projecten van start. Het Ministerie van Binnenlandse Zaken en de Vereniging van Nederlandse Gemeenten (VNG) zijn zeer geïnteresseerd in dit proces en het zou zomaar kunnen dat er dit jaar in Heerenveen een landelijk congres over de lokale democratie wordt georganiseerd.

Financieel gezien staan we er overigens ook beter voor dan menig andere gemeente. Natuurlijk hebben wij ook een behoorlijk tekort op de Jeugdzorg, maar dat hebben we de afgelopen jaren kunnen opvangen. Dit jaar moet er regionaal en landelijk wel een oplossing voor dat tekort worden gevonden, anders komen ook wij flink rood te staan. In zijn algemeenheid zal de financiële ruimte voor gemeenten veel groter moeten worden.
Bijvoorbeeld door de komende jaren het gemeentelijk belastinggebied aanzienlijk te verruimen, ten koste van de nationale belastingheffing. De belastingdruk voor de mensen blijft dan gelijk, maar de inkomsten gaan voor een veel groter deel naar de gemeenten. Alleen op deze manier kunnen we meer zijn dan alleen maar een uitvoeringsloket van het Rijk. Dit is wel broodnodig want de aanpak in de stikstof en PFAS-dossiers laat zien dat Den Haag op Olympische afstand van de uitvoeringspraktijk staat.

Dames en heren,

Vijf jaar zijn gemeenten nu direct verantwoordelijk voor de zorg van inwoners. Gemeenten krijgen nogal wat kritiek over de uitvoering daarvan. Maar in enquêtes krijgt Heerenveen van haar inwoners voor de zorg een dikke voldoende. Met name de inzet van onze ‘Meitinkers’ wordt zeer gewaardeerd.
Zo kreeg ik van een inwoonster een mooie kerstkaart met de volgende boodschap: (ik parafraseer de strekking, om het niet direct herleidbaar te maken naar een individueel persoon): “Beste burgemeester, Ik wil u graag laten weten dat ik heel dankbaar ben voor de ondersteuning die ik van de gemeente en met name de Meitinker kreeg! Ik voel mij echt minder alleen, ik ben niet meer eenzaam!.” En verder: “Ik voel mij nu een veel blijer mens. Dank u wel!!”
Nou u begrijpt: een mooiere Kerstboodschap kan een burgemeester bijna niet krijgen!

Het college krijgt overigens ook wel eens andere boodschappen. Bijvoorbeeld toen wij rond 1 april bekend maakten dat wij een nieuwe dienstauto hadden aangeschaft. Een mooie elektrische Jaguar. Passend bij de uitstraling van dit college. Uit die sociale media teksten citeer ik nu maar even niet.

Liever, dames en heren, kijk ik vooruit naar de ambities die wij hebben voor het nieuwe jaar en het nieuwe decennium. Kan dat net zo positief en succesvol zijn als de afgelopen jaren?

Wanneer je de diverse commentaren over het komend decennium samenvat dan zullen de jaren twintig vooral draaien om systeemverandering. Klimaatverandering en verdergaande digitalisering dagen ons uit om te experimenteren met nieuwe manieren van samenleven. Dat betekent vernieuwing, verandering en spanning. Wij zien dat in Heerenveen met optimisme en zelfvertrouwen tegemoet.

Als gemeente willen we in ieder geval de banenmotor van Noord-Nederland blijven! Maar bij het aantrekken van nieuwe werkgelegenheid en het faciliteren van bedrijven gaan wij eigentijdse vragen stellen.
– Wat voegt nieuwe bedrijvigheid toe aan onze economie?
– Levert het aantoonbaar banen op voor mensen die nu aan de kant staan?
– Draagt een nieuw bedrijf bij aan meer duurzaamheid, bijvoorbeeld op het terrein van de circulaire economie?
Het nieuwe bedrijventerrein aan de A7, tegenover de grote zuivelfabrieken, zal ook volgens deze duurzame principes en met respect voor het mooie Friese landschap ontwikkeld worden.

Daarnaast willen we de komende jaren ook in onze gemeente de grote stap maken naar echte duurzame energie. Niet overhaast, maar nuchter en doordacht.
Op een manier die het ook voor mensen met een kleine beurs betaalbaar maakt. Met een breed draagvlak en samenwerking in de regio. “Eén voor één groener” noemen we dat.

Op sportief vlak willen we natuurlijk de sportgemeente van Nederland blijven. Dat past bij de duurzame en gezonde levensstijl die wij voorstaan. Niet voor niets heeft de gemeenteraad het afgelopen jaar veel geld beschikbaar gesteld voor én breedtesport én topsport. Zo zal met de komst van de nieuwe turnhal het Centrum voor Topsport en Onderwijs weer voor 12 jaar veilig zijn gesteld. Naast sportieve prestaties die vaak inspiratiebron zijn voor jongeren, levert dat ook nog eens een miljoen euro omzet op die in onze regio neerslaat.

En met instemming heb ik de lovende woorden van gedeputeerde De Rouwe gelezen over Thialf. Komend weekend is er weer een prachtig EK Afstanden met heel veel aandacht in de pers. Maar ons schaatshart van de wereld moet wel uit de rode cijfers getrokken worden. Dat is niet alleen een verantwoordelijkheid van directie en de aandeelhouders, maar ook van de schaatssport zelf en van het bedrijfsleven in brede zin.
Hoe dit ook zij: 2020 wordt ongetwijfeld een prachtig sportjaar, met het EK voetbal en de Olympische Spelen in Japan. En wie weet wat de komende winter en het nieuwe voetbalseizoen ons nog gaan brengen!

Maar, dames en heren, de grootste ambitie die we voor de komende jaren hebben – en ik hoop en verwacht dat wij die ambitie samen delen – is dat wij vooral een solidaire gemeente willen blijven! Een gemeente die inwoners die het in deze roerige tijden vol verandering en spanning alleen even niet kunnen rooien, die even geen sociaal netwerk hebben, die kortere of langere tijd ondersteuning nodig hebben, niet laat vallen!

Alleen als we het samen zo doen kunnen we met recht en trots spreken van “Heerenveen, ’n Gouden Plak!

Dames en heren,

Dan wil ik nu heel graag overgaan tot een hele mooie traditie, namelijk de bekendmaking van degene die dit jaar de Gouden Speld ontvangt.

Ik memoreer het nog maar even, dames en heren: de Gouden Speld wordt ieder jaar op deze bijeenkomst uitgereikt als blijk van waardering voor die persoon of die organisatie die het afgelopen jaar op bijzonder positieve wijze een bijdrage heeft geleverd aan de doorontwikkeling, het positieve imago en de promotie van de regio Heerenveen. De prijs is een initiatief van de vereniging “Heerenveen ’n Gouden Plak” en is gemaakt door Atelier De Bron uit Heerenveen.

De jury kreeg deze keer maar liefst acht kandidaten voorgedragen. Het was best een moeilijke afweging. Maar uiteindelijk is er een hele mooie winnaar uitgekomen. Geen organisatie, maar een persoon. Een ‘hij’ dit keer.

Hij is iemand die ondanks zijn dagelijkse en drukke werkzaamheden zijn maatschappelijke verantwoordelijkheid altijd en overal neemt.

Iemand die organisatorisch zijn mannetje staat, maar net zo goed een ‘hands-on’ mentaliteit laat zien. Of het nu gaat om het nemen van een nieuw initiatief, het sponsoren van activiteiten of het uitbouwen van een bestaand evenement: je mag deze persoon altijd benaderen!

Denk aan het skûtsje Gerben van Manen, de Butterfly Beach Party of de Night of the Koemarkt: overal kom je zijn naam tegen! En hij is ook nog eens hoeder van ‘onze’ poort van ‘Heerenveen, ’n Gouden Plak’.

Dames en heren, De Gouden Speld is dit jaar voor de heer Jacco Kuiper!